Etkileşim, birden fazla kişi ya da nesnenin birbirini etkilemesi olarak düşünülebilir.
Canlı derslerde etkileşimin ne kadar önemli olduğunu ortaya koyan sayısız bilimsel araştırma yer alıyor. Bu araştırmalarda etkileşimin öğrenci–öğretmen, öğrenci-öğrenci, öğrenci-içerik ve öğrenci-arayüz arasında olabileceğinden bahsediliyor.
Öğrenci yapacağı etkiyle aslında sürece müdahale etmiş oluyor.
Dolayısıyla süreçte bir sorumluluğu bulunmuş oluyor, derste kendini bir birey olarak hissetmiş oluyor ve derse yönelik motivasyonu yükseliyor.
Peki canlı derslerde öğretmen-öğrenci etkileşimini nasıl sağlayabilirsiniz?
Öncelikle öğrenciler sizi görebilsin ve duyabilsin. Aynı şekilde siz de öğrencileri görebilin ve duyabilin. Bazı canlı ders uygulamalarında öğrencilerin görüntülerinin ya da seslerinin kapatıldığını görüyoruz. Bu, canlı dersler için eğitsel açıdan uygun bir uygulama değil. Etkileşimli bir ders yapabilmek için öğrencilerinizi görmek ve duymak oldukça önemli.
Konuları kısa bölümlere ayırın. Bu bölümlerin süresi 5-10 dakika aralığında olabilir ve en azından bölümlerin başında ve sonunda öğrencilerle etkileşime geçin.
Konuya başlamadan önce konuyla ilgili sorular sorabilirsiniz. Bu şekilde öğrencilerin konuya odaklanmalarını ve ön öğrenmelerini harekete geçirmeyi sağlayabilirsiniz.
Ders sırasında her bilgi düzeyinde açık ve net sorular sorun ve öğrencinin soruyu anladığından emin olun. Herkese söz hakkı vermeye çalışın.
Sorularınızı yoruma dayalı sorabilirsiniz. Evet ya da hayır şeklinde yanıt alacağınız sorular yerine üzerine yorum yapılabilecek sorular sorun. Yanıtlamak için öğrencinin ihtiyacı olan süreyi ona mutlaka tanıyın. Gerekirse ipuçları verin. Özellikle küçük yaşlardaki öğrencilerin doğru cevabı vermek için daha fazla süreye ve ipucuna ihtiyacı olabilir. Onlara bu fırsatı tanıyın. Aldığınız cevaplarla ilgili motive edici geri bildirimler verin.
Konuşmak isteyen olursa söz hakkı verin. Tartışma ortamı oluşturmaya çalışın.
Konuyla ilgili örnekleriniz güncel olsun. Böylece etkileşim kurmanız kolaylaşacaktır.
Etkileşimli öğrenme etkinlikleri tasarlayın. Öğrenci-içerik ve öğrenci-ara yüz etkileşimini sağlamaya çalışın. Öğrencilerle paylaşabileceğiniz Beyaz Tahta (Whiteboard) bunun için en kolay örnek.
Konu dışı konuşmalar ya da yazışmaların önüne geçmeniz gerekiyor. Bu nedenle etkileşimin kontrolü her zaman sizde olsun.
Kaynaklar
Fischer, G. (2014). Beyond hype and underestimation: Identifying research challenges for the future of MOOCS. Distance Education, 35, 149–158.
Simpson, M. & Anderson, B. (2012). History and heritage in open, flexible and distance education. Journal of Open, Flexible, and Distance Learning, 16(2), 1-10. Distance Education Association of New Zealand.
Zhang, J., Lou, X., Zhang, H. & Zhang, J. (2019) Modeling collective attention in online and flexible learning environments, Distance Education, 40:2, 278-301.
Zhang, J., Skryabin, M., & Song, X. (2016). Understanding the dynamics of MOOC discussion forums with simulation investigation for empirical network analysis (SIENA). Distance Education, 37, 270–286.